Fotowoltaika na mobilnym domku letniskowym. Co warto wiedzieć?

W czasach, gdy powoli coraz więcej osób docenia czas spędzany na łonie natury, domki letniskowe przeżywają istne odrodzenie. Szczególnie popularne stają się obiekty mobilne, czyli takie, które już jako gotowe mogą być transportowane na wybraną działkę. W związku z tym wiele osób inwestujących w takie budynki szuka optymalnego sposobu na ich zasilanie. Stąd też powszechnym staje się montaż fotowoltaiki na dachach takich domków. Zdecydowanie się na panele PV nie tylko jest proekologiczną decyzją, lecz także pozwala niższym kosztem dostarczać energię, niezbędną do użytkowania obiektu. W artykule poruszymy wszystkie ważne kwestie związane z zakładaniem instalacji fotowoltaicznych na domkach mobilnych – na co zwrócić uwagę? Zapraszamy do lektury!

Instalacja fotowoltaiczna na mobilnym domku – czy jest możliwa?

Na początku warto wiedzieć, czy w ogóle montaż fotowoltaiki na domku letniskowym jest możliwy. Przepisy jednak nie zabraniają w żaden sposób zakładania paneli PV na takich obiektach. Jednakże należy zwrócić uwagę na niektóre aspekty techniczne, mające spore znaczenie podczas decyzji o instalowaniu takich systemów.

Podstawową kwestią do przeanalizowania jest konstrukcja dachu – jego nośność, kąt nachylenia czy zastosowany materiał pokrycia. Ma to bezpośredni wpływ na możliwości montażowe instalacji fotowoltaicznej. Dodatkowo w starszych domkach mobilnych nie zawsze wykonalne jest założenie instalacji. Natomiast w przypadku zakupu nowego obiektu tego typu, można zdecydować się zazwyczaj na dwie możliwości montażu fotowoltaiki: w fabryce przed transportem domku lub na miejscu – po jego dostawie. Pierwsze rozwiązanie jest przede wszystkim wygodniejsze i pozwala na natychmiastowe użytkowanie obiektu. Natomiast instalacja na miejscu zwiększa elastyczność montażową, np. dopasowanie lokalizacji paneli względem ustawienia domku. Dlatego jeśli nadal nie jesteśmy pewni, jak ustawimy domek na działce, drugie rozwiązanie może okazać się korzystniejsze.

Wybór instalacji fotowoltaicznej: na co zwrócić uwagę?

Aby założyć odpowiedni system, dopasowany do naszych potrzeb energetycznych należy obliczyć moc, niezbędną do codziennego użytkowania domku letniskowego. Zoptymalizowanie instalacji fotowoltaicznej pod konkretne zapotrzebowanie jest niezwykle ważne ze względu na opłacalność założenia danej liczny paneli, a także wydajność całego układu. Doświadczeni monterzy układów PV dopasowują je także do kierunku ustawienia domku mobilnego. Z tego powodu założenie paneli powinno być poprzedzone wywiadem z ich przyszłym użytkownikiem. Tak, aby ustalić planowaną orientację domku mobilnego – ustawienie południowe oraz wschodnio-zachodnie w przypadku pokrycia panelami obu spadów dachowych jest najkorzystniejsze.

Oprócz tego należy zwrócić uwagę oczywiście na kąt nachylenia modułów. Jak wiadomo, mobilne domki (np. holenderskie) to stosunkowo niskie konstrukcje. Z tego tez powodu ich dachy nie mają dużych spadów. Dlatego też montaż fotowoltaiki na specjalnych stelażach, zwiększających kąt nachylenia paneli zwiększa ich wydajność. W tym momencie należy także dopasować konstrukcje mocujące panele do pokrycia dachowego. Muszą one bowiem odpowiednio rozkładać ciężar instalacji, a także solidnie utrzymywać je na jego powierzchni, niezależnie np. od siły wiatru.

Komponenty zestawu fotowoltaicznego do domku letniskowego

Aby stworzyć układ PV dla mogilnego domku, należy przygotować podstawowe elementy składające się na kompatybilną całość. Oczywiście na początku szuka się odpowiednich paneli fotowoltaicznych. Na rynku dostępne są różne rodzaje modułów, jednakże najczęściej wybieranymi są monokrystaliczne oraz polikrystaliczne. Różnią się przede wszystkim wydajnością oraz kosztem zakupu. Te pozwalające na wyprodukowanie większej ilości prądu (monokrystaliczne) są również droższe – dlatego też, jeśli możemy sobie pozwolić na większy wydatek, warto w nie zainwestować. Ile natomiast paneli należy zamontować na dachu mobilnego domku letniskowego? To oczywiście zależy od jego wielkości oraz zapotrzebowania, natomiast przyjęło się, że taki niewielki obiekt potrzebuje minimum dwóch modułów o mocy około 300-400 W.

Kolejnym, dość ważnym komponentem jest akumulator. Dopasowany pod względem pojemności sprawi, że nadmiarowo wyprodukowana energia w słoneczne dni będzie mogła być wykorzystana wieczorem i w nocy np. do podtrzymania pracy lodówki czy ogrzewania elektrycznego. Z tego względu przed doborem odpowiedniego urządzenia tak ważne jest ustalenie planowanej ilości zużywanego prądu. Aby dopasować akumulator, należy szukać urządzenia z tych odpowiednich do mikroinstalacji PV. Przy jego wyborze należy zwrócić uwagę na pojemność, napięcie, żywotność oraz liczbę cykli pracy, a także na bezpieczeństwo podczas ładowania.

Przetwornica napięcia to kolejny ważny element każdej instalacji fotowoltaicznej. Inwerter to niezbędne urządzenie, które modyfikuje prąd stały na zmienny, czyli użyteczny dla wszelkich urządzeń elektrycznych. Jego moc musi być dopasowana do maksymalnej mocy generowanej przez panele. W domkach mobilnych, które nie mają możliwości podłączyć się do sieci energetycznej zazwyczaj montuje się inwertery off-grid, które w pełni współpracują z instalacją PV. Natomiast większość układów to rozwiązania hybrydowe, pozwalające zarówno na korzystanie z własnych zasobów, jak i na pobieranie prądu z zewnętrznego źródła.

Ostatnim, równie istotnym komponentem instalacji PV jest tzw. regulator ładowania. Jest on ściśle powiązany z magazynem energii. Ma on za zadanie nie dopuścić zarówno do przeładowania akumulatora, jak i do jego pełnego rozładowania, co negatywnie wpływa na jego żywotność. To urządzenie również dopasowuje się względem mocy całego układu.

panel fotowoltaiczny do domku mobilnego letniskowego

Cena fotowoltaiki na mobilny domek letniskowy

Zastanawiając się nad tym, ile może wynieść nas założenie instalacji PV na tego typu obiekcie warto przeanalizować główne czynniki wpływające na koszt inwestycji. Cena systemu produkującego energię z promieniowania słonecznego zależy głównie od:

  • mocy instalacji,
  • rodzaju wykorzystanych modułów,
  • typie zastosowanych mocowań paneli,
  • doboru inwertera, regulatora oraz pozostałych urządzeń.

Aby pokazać, jak można łatwo przygotować instalacje fotowoltaiczne idealne dla wybranych domków mobilnych, przygotowaliśmy przykładowe zestawy dla obiektów o różnym zapotrzebowaniu na energię.

Zestaw nr 1: Instalacja o mocy 600 W (2 panele po 300 W)

  • Panele fotowoltaiczne: moc panelu: 300 W, łączna moc instalacji: 600 W.
  • Przetwornica napięcia (inwerter): moc ciągła: 600 W, szczytowa moc chwilowa: do 1200 W, napięcie wejściowe: 12 V lub 24 V DC (w zależności od napięcia akumulatora).
  • Regulator ładowania: maksymalny prąd: 20 A, napięcie systemu: 12/24 V (automatyczne dostosowanie do napięcia akumulatora).
  • Akumulator: pojemność: 100 Ah (przy napięciu 12 V), napięcie: 12 V.

Zestaw nr 2: Instalacja o mocy 900 W (3 panele po 300 W)

  • Panele fotowoltaiczne: moc panelu: 300 W, łączna moc: 900 W.
  • Przetwornica napięcia (inwerter): moc ciągła: 1000 W, szczytowa moc chwilowa: do 2000 W, napięcie wejściowe: 12 V lub 24 V DC.
  • Regulator ładowania: maksymalny prąd: 30 A (dostosowany do większej mocy paneli), napięcie systemu: 12/24 V
  • Akumulator: pojemność: 150 Ah (przy napięciu 12 V) lub alternatywnie 75 Ah przy 24 V, napięcie: 12 V lub 24 V.

Zestaw nr 3: Instalacja o mocy 1200 W (4 panele po 300 W)

  • Panele fotowoltaiczne: moc panelu: 300 W, łączna moc: 1200 W.
  • Przetwornica napięcia (inwerter): moc ciągła: 1500 W, szczytowa moc chwilowa: do 3000 W, napięcie wejściowe: 24 V DC (lepsze dla większej instalacji).
  • Regulator ładowania: maksymalny prąd: 40 A (dedykowany większym systemom), napięcie systemu: 24 V (optymalne dla wyższych mocy instalacji).
  • Akumulator: pojemność: 100 Ah przy 24 V, napięcie: 24 V.

W każdym z tych zestawów fotowoltaicznych do domku letniskowego zaleca się wykorzystanie bardziej wydajnych paneli monokrystalicznych o podobnych parametrach napięcia oraz prądu maksymalnego. W takich układach można postawić na inwerter typu czysta sinusoida, sprawdzający się w małych instalacjach PV, o standardowym napięciu wyjściowych 230 V AC. Regulatorem napięcia, który wydaje się najlepszym wyborem do tego typu systemów to MPPT (Maximum Power Point Tracking). Pozwala on bowiem na zmaksymalizowanie produkcji energii przez panele, także w niekorzystnych warunkach pogodowych, co ma spore znaczenie przy niewielkiej mocy instalacji. Akumulatory natomiast, polecane do takich niewielkich układów to urządzenia litowo-żelazowo-fosforanowe (LiFePO4) zapewniające większą efektywność. Warto stawiać także na magazyn energii charakteryzujący się zwiększoną żywotnością, wynoszącą około 2000 cykli przy głębokim rozładowaniu. Ceny takich zestawów wynoszą około od 4 do 8 tys. złotych, natomiast ostateczne koszty zależą od aktualnych ofert producentów poszczególnych elementów instalacji

Czy fotowoltaika na domek letniskowy ma sens?

Zadając sobie takie pytanie, warto przede wszystkim zauważyć, że domek letniskowy użytkowany jest przede wszystkim podczas ciepłych, słonecznych miesięcy. Choć istnieją oczywiście takie obiekty w wersji całorocznej, to sezonowość produkcji energii z paneli fotowoltaicznych sprawia, że doskonale sprawdzają się podczas wakacji. Dodatkowym atutem jest również fakt, że zastosowanie fotowoltaiki na domku może pomóc w generowaniu pasywnego dochodu z jego wynajmu. Obecność instalacji off-grid produkującej prąd na domku znajdującym się z dala od cywilizacji to spory atut dla turystów szukających spokoju.

Panele PV to doskonała opcja do montażu na niewielkich domkach mobilnych. Takie rozwiązanie posiada wiele zalet, takie jak tańsze uzyskiwanie energii, możliwość generowania prądu z dala od sieci energetycznej czy stworzenie dodatkowego zabezpieczenia np. w celu ogrzania wody użytkowej, czy wnętrza domku. Stąd też posiadając taki obiekt – zarówno jako jego użytkownik, jak i osoba wynajmująca – warto zainwestować w instalację fotowoltaiczną. Na podstawie powyższych przykładów łatwo oszacować, że jest to niewielka część wartości takiego nowego domku, a może ona znacząco wpływać na jego funkcjonalność.