Jak wentylacja wpływa na zużycie energii w domu?
Choć już w wielu polskich domach spotkać się można z wydajnie działającą wentylacją, to nie jest to niestety normą. Pomimo że zapewnienie w każdym budynku sprawnej wymiany powietrza stanowi wręcz obowiązek, wynikający z przepisów budowlanych, często zdarza się, że taki układ nie działa prawidłowo. Czy warto więc przeanalizować, czy nasz dom jest odpowiednio wentylowany? Oczywiście! To ważne nie tylko ze względu na bezpieczeństwo, co jest wartością nadrzędną, lecz także z powodów ekonomicznych. Wybór metody wymiany powietrza w budynku ma spory wpływ na jego bilans energetyczny. Jak zatem działanie wentylacji bezpośrednio wpływa na stopień energooszczędności domu?
Wentylacja grawitacyjna – jak to działa?
Na początku warto dowiedzieć się, czym charakteryzuje się prostsza, tradycyjna forma takiego układu. To tzw. wentylacja grawitacyjna, której działanie – jak sama nazwa wskazuje – opiera się na naturalnym zjawisku ruchu mas powietrza, co wynika z praw termodynamiki. Zimne powietrze jest gęstsze, a co za tym idzie, również i cięższe, natomiast to o wyższej temperaturze zupełnie odwrotnie – jest rzadsze oraz lżejsze. Gdy istnieje możliwość ruchu powietrza z jednego ośrodka do drugiego (dom i jego otoczenie), następuje ruch konwekcyjny. Aby jednak do niego doszło, musi wystąpić różnica w temperaturze mas powietrza.
Mniejszy koszt, większe straty
Grawitacyjna wentylacja domowa działa najlepiej zimą, ponieważ wtedy też zachodzi największy kontrast termiczny. Jednakże główny mechanizm odpowiadający za działanie takiego rozwiązania jest równocześnie jego sporą wadą. Wszystko ze względu na fakt, że podczas intensywnej wymiany powietrza wraz z nim ucieka cenne ciepło. Szacunki wskazują nawet na ponad 50% utraty energii termicznej, co przy sukcesywnie zwiększających się kosztach ogrzewania jest sporą wartością. Nie ma to więc żadnego związku z energooszczędnością, tym bardziej że koszty założenia takiego układu czasami są bardzo zbliżone do tych wydajniejszych. Dlatego coraz więcej osób decyduje się na bardziej oszczędne alternatywy.
Wentylacja mechaniczna, czyli inwestycja w oszczędności
Z kolei drugi, nowocześniejszy typ układu wymiany powietrza posiada obieg wymuszony. Stąd też bierze się jego nazwa – ruch gazu jest generowany mechanicznie. Aby to zadziałało, w tego typu systemach wykorzystuje się specjalnie do tego przeznaczone wiatraki o regulowanej mocy. To właśnie one wydmuchują zużyte powietrze kanałami wylotowymi oraz zasysają świeże wlotowymi. Co ważne, w takich układach można – i często faktycznie się to wykorzystuje – zastosować specjalistyczne filtry powietrza, które zatrzymają niepożądane substancje, takie jak pyłki roślin i inne alergeny, zanieczyszczenia powietrza, owady itd.
Jedną z najważniejszych cech wentylacji mechanicznej jest fakt, że kontroluje się jej siłę działania. W ten sposób zimą można zmniejszyć wywiewanie ciepła, a latem zwiększyć wydajność systemu. Dzięki temu w gorące dni do wnętrza budynku również dociera świeże powietrze. W porównaniu z układem grawitacyjnym straty ciepła w okresie grzewczym wynoszą maksymalnie 30% (czyli o 20% mniej).
Wymiana powietrza z odzyskiem ciepła
W przypadku gdy zależy nam na tym, aby oszczędzać na pracy każdej instalacji, warto poszukać takiego rodzaju układu, który nie narazi nas na nadmierne koszty. Pod kątem strat ciepła natomiast najlepiej wypada wentylacja mechaniczna z rekuperatorem. Pozwala on zminimalizować ucieczkę energii termicznej do 15%, a nawet i mniej. Wynik ten zależy w głównej mierze od rodzaju, jak również jakości wymiennika ciepła, a także od odpowiednio zaprojektowanego układu kanałów oraz wentylatorów.
To, na jaki system wentylacyjny warto się zdecydować, zależy od wielu czynników. Rodzaj obiektu i jego wiek, możliwości adaptacyjne, przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń czy szczególne wymagania inwestora to najważniejsze faktory. Warto jednak mieć na uwadze, że niezależnie od typu układu musi być on w 100% sprawny. Niezapewnienie w budynku należytej wymiany powietrza może nie tylko negatywnie wpływać na komfort jego mieszkańców – przede wszystkim niesprawna wentylacja jest zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia. Dlatego też, aby zapewnić sobie maksimum komfortu i bezpieczeństwa, najlepiej zdecydować się na wsparcie specjalistów zajmujących się projektowaniem, realizacją oraz serwisowaniem tego typu systemów. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom można stworzyć bardziej energooszczędne oraz zdrowsze środowisko mieszkalne. Jest to szczególnie ważne w czasach, gdy koszty energii stale rosną, a ekologiczne podejście do modernizacji budynków stanowi coraz ważniejsze zagadnienie.